Hipochondria jest chorobą, do której często podchodzi się z pobłażliwością. Jednak może to prowadzić do poważnych konsekwencji, nie tylko zdrowotnych. Zatem warto wiedzieć nieco więcej o dolegliwościach, które towarzyszą na co dzień hipochondrykom, zanim ich ocenimy. Dowiedzmy się więc trochę o hipochondrii i o osobach, które na nią cierpią. Czy łatwo zauważyć jej objawy? I jakie są typowe zachowania hipochondryka?
Przyczyny hipochondrii
Hipochondria jest zaburzeniem psychicznym, które może mieć wiele przyczyn. Czynniki psychologiczne, takie jak lęk, stres, depresja i niska samoocena, najczęściej wywołują tę chorobę. Innym powodem jest tendencja do obsesyjnego myślenia lub przesadne skupianie się na zdrowiu, mogą również przyczynić się do tego zaburzenia. Często wynika ona z niestabilnych relacji z rodzicami, nadmiernej kontroli lub ciągłego odczuwania nacisku na przestrzeganie ściśle określonych norm społecznych.
Ponadto, hipochondria może być wywołana przez wydarzenia, takie jak choroba lub śmierć bliskiej osoby. Ludzie, którzy doświadczyli takich traumy, mogą przywiązywać szczególną uwagę do swojego zdrowia. Hipochondria może również mieć podłoże biologiczne. Może być spowodowana dolegliwościami hormonalnymi lub neurologicznymi. Dodatkowo badania wykazały, że dziedziczność ma duże znaczenie na pojawienie się tej choroby u kolejnych pokoleń.
Zaburzenie hipochondryczne występuje na podłożu psychicznym, które charakteryzuje się obsesyjnym przekonaniem o występowaniu poważnych chorób fizycznych, mimo braku dowodów medycznych. Chore osoby często skupiają się na swoim zdrowiu i obawiają się najgorszego, nawet przy drobnych dolegliwościach. Właśnie przez to, mogą unikać wizyt lekarskich lub wielokrotnie powtarzać wizyty w celu uzyskania większego poczucia bezpieczeństwa. Aby złagodzić objawy hipochondryczny, ważne jest zastosowanie wielu strategii psychoterapeutycznych, takich jak terapia poznawczo-behawioralna, świadome oddychanie czy relaksacja.
Kim jest hipochondryk?
Hipochondryk to osoba, która ma skłonność do przesadnego przejmowania się własnym zdrowiem. Często nadmiernie przejmuje się objawami, które są związane z zwykłymi dolegliwościami i nie mają żadnego rzeczywistego wpływu na ich zdrowie. Hipochondrycy twierdzą, że mogą mieć poważną chorobę, choć ich obawy są zazwyczaj nieuzasadnione. Chore osoby spędzają dużo czasu na śledzeniu swoich objawów i rozmawianiu o nich z innymi. Mogą spędzać wiele czasu w sklepach zielarskich, wyszukując właściwych lekarstw. Ponadto często pragną pozostać jak najdłużej w szpitalach i u lekarzy, prosząc o diagnozy i porady. Pacjenci często mają trudności z akceptacją faktu, że ich obawy są nieuzasadnione.
Hipochondria może dotknąć ludzi w każdym wieku i płci. Obawy zdrowotne są częstsze u osób z wyższym poziomem wykształcenia, a także u ludzi w wieku od 25 do 35 lat. Mają oni tendencję do przewrażliwienia na temat zmian zdrowotnych, nawet jeśli są niewielkie i nie powinny wpływać na ich zdrowie. Obawy zdrowotne są często nieadekwatne i mogą prowadzić do wielu niepotrzebnych badań i leczenia.
Charakterystyka
Hipochondryk to osoba, która stale odczuwa wszelkiego rodzaju dolegliwości i objawy, pomimo wystąpienia u niej braku konkretnej choroby. Chorzy mogą mieć problemy z koncentracją, ponieważ wciąż myślą o tym, że z ich organizmem dzieje się coś złego. Cechy hipochondryka to skłonność do paniki i lęku, obsesyjne myślenie o chorobie, przesadne skupianie się na swoim zdrowiu i samopoczuciu. Inną ważnym wyznacznikiem jest także tendencja do interpretowania codziennych symptomów jako znak choroby. Z tego powodu mogą mieć także kłopot z utrzymaniem bliższych relacji z innymi ludźmi, ponieważ nie interesują ich tematy inne niż zdrowotne. Ponadto hipochondrycy często czują się zagubieni i bezradni w obliczu swoich problemów zdrowotnych, co może prowadzić do głębokiego stresu i depresji.
Osoba cierpiąca na hipochondrię często odczuwa lęk przed wizytą u lekarza, a nawet przed samodzielnym badaniem diagnostycznym, ponieważ boi się, że wykryje coś poważnego. Z drugiej stany lękowe sprawiają, że osoba chora może chcieć bezustannie wykonywać kolejne badania w celu potwierdzenia własnych obaw, a brak konkretnych informacji na temat ich zdrowia doprowadza do nasilenia się nerwicy. Ciężko chory na hipochondrię będzie uważał, że dolega mu tak poważny problem, iż nawet lekarze nie są w stanie go znaleźć ani wyleczyć. Hipochondrycy często wyolbrzymiają swoje objawy i wymyślają nowe, aby zweryfikować obawy. Mogą spędzać dużo czasu na czytaniu artykułów medycznych i szukać informacji na temat chorób, które według nich ich dotyczą.
Objawy hipochondrii
Hipochondria to zespół objawów, w którym osoba wykazuje nadmierną troskę swoim stanem zdrowia i ma obsesyjne przekonanie o wystąpieniu u niej poważnej choroby. Pierwsze objawy mogą pojawić się już w dzieciństwie. Osoby w wieku od 11 do 15 lat są najbardziej podatne na lękowe problemy, w tym lęk przed chorobą. Nieuzasadnione obawy z czasem mogą się nasilać i zwykle stają się bardziej dokuczliwe. Osoby cierpiące na hipochondrię często przesadnie reagują na szczegółowe informacje medyczne, które mogą wywoływać w nich lęk.
Objawy hipochondrii są zróżnicowane i mogą obejmować nadmierne zamartwianie się, koncentrowanie się na zdrowiu, wyolbrzymianie nawet najmniejszych problemów zdrowotnych i obsesyjne myślenie o chorobie. Osoby z nerwicą hipochondryczną stale czują się zmartwione, zdenerwowane i niepokojone, przez co mogą mieć trudności z codziennym funkcjonowaniem. Objawy hipochondrii obejmują także zwiększoną skłonność do szukania informacji na temat różnych chorób, do których rzekome dolegliwości będą pasować. Inne objawy mogą obejmować wyolbrzymione odczucia bólu i złe samopoczucie, nadmierne skupienie się na szczegółach dotyczących stanu zdrowia i wyglądzie swojego ciała.
Dodatkowo chore na hipochondrię osoby mogą sięgnąć po symulowanie, mimo braku podstaw o złej kondycji zdrowotnej. Będą oni symulować i wykorzystywać dane objawy, aby wpłynąć na opinię lekarzy. Jest to typowe zachowanie u hipochondryka. Takie wprowadzanie w błąd może nieść ze sobą poważne skutki.
Jak zdiagnozować hipochondrię?
Diagnoza hipochondrii wymaga przeprowadzenia szczegółowego wywiadu lekarskiego z pacjentem, aby sprawdzić, czy pacjent naprawdę cierpi na tę chorobę, a może jego lęki o wystąpieniu innych dolegliwości nie są bezpodstawne. Lekarz poprosi o dokładne opisanie oznak. Dodatkowo specjalista może zdecydować o konieczności przeprowadzenia badań laboratoryjnych, aby wykluczyć inne stany, które mogłyby być źródłem objawów. Jeśli uzna to za konieczne, zaleci także psychoterapię, która powinna pomóc pacjentowi w radzeniu sobie z potencjalnymi przyczynami jego dolegliwości.
Czym są objawy somatyczne?
Objawy somatyczne są objawami fizycznymi, które mogą mieć bezpośredni wpływ na cały organizm człowieka. Zaliczają się do nich różne bóle, zawroty głowy, problemy z oddychaniem, nudności, wymioty, problemy ze snem czy osłabienie. Objawy te mogą być spowodowane przez wiele czynników, takich jak stres, przepracowanie, urazy i wiele innych. Pacjent powinien informować lekarza w celu zidentyfikowania przyczyny dolegliwości somatycznych i zalecenia odpowiedniego leczenia.
Podłoże dolegliwości somatycznych może być wielorakie, wśród nich wymienia się problemy psychiczne, neurologiczne, a także endokrynologiczne, metaboliczne i immunologiczne. Często są spowodowane także nieprawidłowym zachowaniem żywieniowym, nadużywaniem leków i substancji psychoaktywnych. Do takiego problemu przykładają się także niewłaściwy styl życia, ciągłe narażenie na stres czy predyspozycje genetyczne. Wszystkie te czynniki mogą wpływać na to, jak wyglądają i jak szybko pojawiają się te objawy.
U osoby hipochondrycznej mogą występować różne somatyczne objawy, w zależności od nasilenia choroby. Obejmują one silny ból głowy, wzdęcia, nudności, uczucie braku tchu, kołatanie serca, ból brzucha, duszność, skurcze mięśni oraz szereg innych dolegliwości. Hipochondryk może również doświadczać silnych lęków, paniki i obniżonego nastroju. Często są przez hipochondryków błędnie interpretowane, co prowadzi do coraz większego lęku i obaw. Uważają oni, że te dolegliwości wynikają z choroby ciała, której diagnostyka nie wykazała.
Czy hipochondria to nerwica?
Nie, choć jest ona często mylona z nerwicą, pomimo, że są to dwie zupełnie odrębne dolegliwości. Podczas doświadczania hipochondrii osoba wierzy, że poważnie choruje na coś innego, mimo że nie ma żadnych fizycznych objawów. Z kolei nerwica ma podłoże wyłącznie emocjonalne, w którym osoba doświadcza długotrwałego stresu i lęku. Objawy nerwicy obejmują silne poczucie bezradności, napady paniki, bezsenność i drażliwość. W przeciwieństwie do hipochondrii, nerwica może być skutecznie leczona poprzez terapię i leki.
Skutki
Zachowania hipochondryczne mogą mieć poważne konsekwencje, które wykraczają poza zdrowotne. Najczęściej prowadzą do izolacji społecznej, zniechęcenia i innych problemów lękowych, co w konsekwencji może wpływać na jakość życia. Osoby hipochondryczne nadmiernie koncentrują się na stanie zdrowia i zaczynają zaprzeczać jakimkolwiek innym formom aktywności, co prowadzi do problemów z pracą, szkołą i relacjami. W skrajnych przypadkach może skutkować depresją, całkowitą izolacją i kłopotami w związkach z innymi ludźmi. Dodatkowo można odczuwać trudności w radzeniu sobie z codziennymi obowiązkami. Dlatego ważne jest, aby w porę zwrócić uwagę na tego typu zachowania i wdrożyć odpowiednie leczenie, aby zapobiec dalszym skutkom.
Jak zwalczać hipochondrię?
Przede wszystkim trzeba nauczyć się słuchać własnego ciała i wykluczać te sygnały, które są wysyłane przez chorobę. Chory większy lęk odczuwa się poprzez niewłaściwą interpretację informacji, jakie otrzymuje jego umysł. Musimy zapoznać się z sygnałami wysyłanymi przez nasze ciało i wybrać te, które są najbardziej użyteczne. To pozwoli nam zrozumieć, co naprawdę dzieje się z naszym zdrowiem i znaleźć odpowiednie sposoby radzenia sobie z lękiem.
W zwalczaniu takiej choroby ważne jest, aby znaleźć skuteczne metody, które będą odpowiednio dopasowane do naszych potrzeb. Najlepszym sposobem radzenia sobie z hipochondrią jest zapewnienie sobie zdrowego stylu życia i dużo odpoczynku. Aby złagodzić objawy, należy również skonsultować się z psychologiem lub psychiatrą, którzy mogą zaproponować odpowiednie leczenie. Poprzez pracę nad swoimi przekonaniami i myślami, można pomóc sobie w zrozumieniu i kontrolowaniu myśli i uczuć, które są związane z lękiem.
Leczenie
Hipochondria zaliczana jest do zaburzeń nerwicowych, przez co jej leczenie musi przebiegać wielopłaszczyznowo. W zależności od przyczyn pojawienia się, lekarz musi wybrać odpowiednie podejście do choroby i reagowania na nią. Często stosuje się leczenie farmakologiczne, terapia poznawczo-behawioralna i psychoanalityczna, a także grupowe spotkania terapeutyczne. Czasami leczenie obejmuje również techniki relaksacyjne, takie jak ćwiczenia oddechowe lub medytacja. Te sposoby leczenie hipochondrii mają na celu wytworzenie zdrowszych nawyków u pacjenta. Pomaga to pacjentom zmniejszyć niepokój i złagodzić obawy o własne zdrowie.
Psycholog
Skuteczna terapia z hipochondrykiem wymaga wielu odpowiednio dobranych czynników, takich jak wyważona komunikacja, troska o bezpieczeństwo i doświadczenie w pracy z tą grupą. Terapeuta powinien mieć wprawę w diagnozowaniu i leczeniu tego rodzaju objawów, aby pomóc pacjentom zmierzyć się z problemem. Ponadto, dobry specjalista powinien znać skuteczne strategie w wychowywaniu pacjenta, aby zatrzymać złośliwe cykle myślowe i zachowania, które wciąż powracają. Osoba doświadczona w pracy z hipochondrykiem powinna posiadać umiejętności niezbędne do wypracowania wiary w pacjenta w jego zdolności do przezwyciężenia problemu i zapobiegania jego nawrotom.
Osoby cierpiące na hipochondrię, odczuwając lęk o własne zdrowie, zgłaszają się do lekarza w wyniku poznania przyczyny zachorowania. Ważne jest, aby zrozumieć, jakiego rodzaju wsparcia się potrzebuje i wybrać odpowiednią opcję. Warto pamiętać, że podstawową różnicą pomiędzy psychologiem, a psychiatrą jest to, że ten drugi jako lekarz medycyny posiada odpowiednie uprawnienia, aby przepisywać leki.
Jednak psycholog jest skutecznym rozwiązaniem dla osób zmagających się z hipochondrią, ponieważ stwarza bezpieczne miejsce do rozmowy, w którym pacjent może wyrazić swoje uczucia i myśli bez obawy o odrzucenie. Taki specjalista stara się zrozumieć przyczyny lęku i pomóc pacjentowi wypracować strategie radzenia sobie z obawami. Psychoterapia pozwala zrozumieć, jakie zachowania i myśli są związane z hipochondrią. Dodatkowo uczy, jak je zmienić, aby zapobiegać dalszym napadom lęku. Dlatego ważne jest, żeby pacjent udał się do poradni, gdzie będzie mógł podjąć właściwe próby usunięcia przyczyn jego dolegliwości i zachowania spokoju w głowie. Nauczy to również hipochondryka nowego podejścia do choroby.
Terapia
Terapia może pomóc osobie z hipochondrią w lepszym zrozumieniu i akceptacji własnych lęków, a także w nauce technik radzenia sobie z nimi. Może to obejmować terapię behawioralną, poznawczą lub psychodynamiczną, które ułatwiają pracę nad swoim zdrowiem psychicznym i emocjonalnym. To skuteczne narzędzie jest kluczem do wytworzenia u hipochondryka nowego podejścia do jego choroby.
Terapia może również pomóc osobom z hipochondrią w zidentyfikowaniu i rozwiązaniu problemów emocjonalnych, które mogą wywoływać lęki. To może pomóc w ustaleniu właściwych priorytetów i wyeliminowaniu destrukcyjnych nawyków myślowych. Ułatwi to osobie z hipochondrią w lepszym radzeniu sobie z negatywnymi myślami i zwiększy jej zdolności do kontrolowania swojego problemu.
Na czym polega?
Terapia z hipochondrykiem ma na celu zmniejszenie nasilenia jego wszelkich objawów. Może obejmować szeroki zakres technik terapeutycznych, w tym psychoterapię, trening umiejętności społecznych, edukację i strategie kontroli stresu i lęku. Celem terapii jest pomoc pacjentowi zrozumieć swoje myśli, uczucia i zachowania, aby mógł lepiej kontrolować swoją dolegliwość i zmniejszyć jej wpływ na życie. Ważne jest, aby hipochondryk aktywnie uczestniczył w całym procesie. Dodatkowo istotne jest systematyczne sprawdzanie swojego stanu zdrowia, dzięki czemu osiągnie się najlepsze rezultaty.
Jak postępować z hipochondrykiem?
Powodem ogromnego cierpienia dotkniętych hipochondrią jest nieumiejętność nawiązania kontaktu z drugim człowiekiem, ponieważ poprzez rozmowę na tematy chorób często odstraszają od siebie potencjalnych przyjaciół. To, że taka osoba przejmuje się wyłącznie zdrowiem może prowadzić do tego, że nawet najbliżsi zaczną odczuwać względem nich niechęć. Dodatkowo ich dolegliwości są odbierane jako usiłowanie zwrócenia na siebie uwagi. Takie nieprawidłowe myślenie i zachowanie w stosunku do chorego może sprawić, że objawy u hipochondryka mogą nasilać się jeszcze szybciej.
Traktowanie osoby cierpiącej na hipochondrię może być trudne, ponieważ nie zawsze wiemy, co należy powiedzieć. Jednak ważne jest, aby zrozumieć, że doświadcza ona realnego lęku i ma poważne obawy. Dlatego najlepszym sposobem postępowania jest wyrażanie wsparcia, a także zachęcanie do skonsultowania się z lekarzem w celu potwierdzenia diagnozy. Zaleca się także, by osoby z hipochondrią znalazły odpowiednią terapię, aby mogły skutecznie poradzić sobie z tym stanem.
